Het milieuprobleem
(Direct naar kritiek op het boek Volksbeving)
(Dit is nogal een pretentieuze pagina! Ik probeer een korte maar omvattende analyse van het mondiale milieuprobleem te geven. En ook een oplossing, die in principe - tenminste voor Nederland of Europa - kan werken.)
Impact
De impact van de mens op het milieu is te groot. Dat blijkt uit metingen van onder andere:
- de Ecologische Voetafdruk: we verbruiken jaarlijks inmiddels 40% meer dan de aarde duurzaam opbrengt (metingen 2008) .
- CO2: de uitstoot van CO2 (het belangrijkste broeikasgas, voornamelijk veroorzaakt door verbranding van fossiele brandstoffen) stijgt nog steeds (zie ImPact), waardoor de concentratie boven de 380 ppm (parts per million) zit. Terwijl 350 ppm gezien wordt als bovengrens, waarbinnen temperatuurstijging en andere klimaatveranderingen nog enigszins binnen aanvaardbare perken blijven. Minimaal halvering van de CO2-uitstoot is nodig om de stijgende trend te stoppen. En nog meer krimp is nodig om de concentratie te laten dalen.
- de analyses van het Stockholm Resilience Centre, het onderzoek naar de essentiële grenzen die de planeet ons stelt. Zie ook de
laatste aflevering van de VPRO serie Darwin en de Beagle.
Om als mensheid op beschaafde wijze te kunnen voortbestaan moet onze materiële consumptie (en daarmee de impact op het milieu) dus omlaag. Zoveel als mogelijk, maar minimaal 50%. En wel zo snel mogelijk.
Aangezien totale impact = bevolking x impact per persoon, moeten zowel de bevolking als de impact per persoon omlaag worden gebracht. Bevolking door geboortebeperking, impact per persoon door quotering.
In het gedeelte en / en / en / en wordt de samenhang tussen de verschillende factoren nader uitgewerkt.
Het stopzetten van de groei en ombuigen in (flinke) krimp is slechts mogelijk als het geboortecijfer drastisch daalt. Dit is mogelijk door voorlichting en door het vrij verstrekken van voorbehoedmiddelen aan iedereen . En verder door het wegnemen van het taboe dat op dit onderwerp rust.
Impact per persoon
Deze wordt beïnvloed door drie factoren: inkomen, consumentengedrag en technologie .
Dat inkomen een belangrijke factor is blijkt uit de daling van de wereldwijde Ecologische Voetafdruk in 2009 door de economische recessie. En de Belgische low impact man Steven Vromman heeft de helft van zijn baan opgezegd. Hij is goed bezig voor het milieu, maar voor de economie is hij een ramp: hij koopt bijna geen nieuwe spullen meer.
Het lijkt erop dat economie en milieubewust leven in strijd met elkaar zijn. Met de huidige economische opvattingen is dat ook zo. Een juiste economische theorie houdt echter rekening met het milieu. Onze milieugebruiksruimte (voetafdruk) moet daarom randvoorwaarde zijn voor onze economie.
Met een stelsel van quoteren van milieugebruiksruimte kan de economie op praktische wijze worden aangepast aan het milieu. Er ontstaat een dubbel betalingssysteem, van gewoon, faciliterend geld enerzijds en limiterend geld, eigenlijk: het recht op een stukje milieugebruiksruimte, anderzijds. Twee voorstellen hiertoe zijn:
- De klimaatdukaten van Fleming, die gebaseerd zijn op de uitstoot van koolstof (of CO2). Iedereen krijgt een rantsoen klimaatdukaten, zodat de CO2 doelstellingen van bijvoorbeeld Nederland worden gehaald.
- Balansgeld (Terra’s), voorgesteld door Bert Vink, waarbij de biocapaciteit uit het Voetafdrukmodel als basis dient voor de quotering.
Quintijn Hoogenboom, Oosterbeek, 12 augustus 2010 |